Elk standbeeld vertelt een verhaal. Dat van de Vlegeldorsers in het Zeelse Avermaat is er eentje vol nostalgie. Een deel plaatselijke geschiedenis zit erin vervat. Want wie op oogstfeesten in de regio demonstraties vlegeldorsen ziet en vraagt van waar de mannen met hun bolletjeszakdoeken komen, dan zal het antwoord vaak zijn: ‘uit Zele’.
Misschien eerst iets over de oude ambacht zelf. Slaan met een dorsvlegel betekent dat de korrels uit de aren verwijderd worden en de graankorrels met het kaf, na het verwijderen van het stro, overblijven. De korrels worden daarna in een mand opgegooid, zodat de wind het kaf en het stof afscheidt. Voor wie het nog nooit heeft gezien: het is best leuk om naar te kijken. Er zit een soort van choreografie, of vaste handeling aan vast. In Zele is het vaste kost. Of was het vaste kost. Vlegeldorsen blijft tegenwoordig beperkt tot het houden van demonstraties uiteraard, gezien immense machines vandaag het kaf van het koren scheiden op de akkers.
De Zeelse Vlegeldorsers zijn dus te zien op ambachtenmarkten en oogstfeesten. En in het verleden ook in zusterstad Cham. Cham ligt in het oosten van de Duitse deelstaat Beieren, in een streek die men de Oberpfalz noemt. De stad telt ongeveer 17.000 inwoners en ligt een zestigtal kilometer ten noordoosten van Regensburg, op nauwelijks 20 kilometer van de Tsjechische grens. In mei 2019 bezochten de leden van bierproefvereniging De Schuimkragen het Frühlingsfest in Cham. En ook de Vlegeldorsers waren er tijdens het feest ‘Klingendes Cham’ op bezoek. Benieuwd naar wat zij te vertellen hebben? Klik dan hier voor hun uitgebreide reisverslag.
Meer dan voldoende dat het vlegeldorsen niet enkel Vlaamse maar ook Zeelse geschiedenis behelst. En dus kwam de vraag om van de handeling een standbeeld te maken. Het kwam in 2010 in de wijk Avermaat te staan, twee jaar nadat de Zeelse Vlegeldorsers Belgisch kampioen waren geworden. “We wilden een blijvende herinnering aan onze overwinning”, zei vlegeldorser Michel Pletinck in Het Laatste Nieuws van 26 januari 2010. “Vandaar dit standbeeld, gemaakt door mijn broer Antoine en Frans Van den Berghe, beide lid van kunstkring Were-Di. Zij maakten eerder al de Vogels in park Peeters en de Zeelse Kloddezak aan het museum. Dat het beeld een plaats kreeg in Avermaat, is geen toeval. In de zomer komen we hier wekelijks oefenen bij onze voorzitter, Alfons D’Heer. Bovendien hebben verschillende van onze vlegeldorsers hier hun roots”, aldus Michel. Het buurtcomité zorgde dan ook met plezier voor een receptie om het beeld in te huldigen.”
Tijdens het 30ste nationale kampioenschap in Lille in 2008 toonde de ploeg uit Zele, met Alfons D’Heer, Werner Colman, Antoine Maes, Jan De Nil, Petrus Lerno, Theo Dierick, Lucien De Bruyne, Marc Florijn en Michel Pletinck, zich het sterkst over de vijf onderdelen (de tweeslag, drieslag, vierslag, vijfslag en zesslag). Het realistische beeld van Antoine Pletinck en Frans Van den Berghe is te bekijken een paar honderd meter voorbij de kerk van Avermaat. Op een grasperkje met een bank geven de twee afgebeelde dorsers in het brons het beste van zichzelf. Of hoe de Zeelse Vlegeldorsers onsterfelijk zijn gemaakt…
