Onze allereerste reeks, waar we u drie maanden mee zullen verblijden is er voor kunstminners. Maar ook voor mensen die op zoek zijn naar een goed verhaal buiten hun gemeente en toch dichtbij. We brengen u verhalen van standbeelden. Het verhaal van de kunstenaar, van het werk zelf en hebben het vaak ook over de ontvangst door de mensen. Sappige zaken levert dat op na wat research. Daarom kunnen we niet beter starten dan met de fel omstreden Coconut voor Dendermonde van Peter Rogiers. In de volksmond: de palmboom. Het werk prijkt op de plek der plekken: de Grote Markt.
5,5 meter hoog is hij, de Coconut voor Dendermonde. En afgewerkt in brons. Met sinds 2005 een vaste plek, dicht bij het ‘gat van de Markt’, daar waar het Ros Beiaard om de tien jaar de arena betreedt. Kort na de complete heraanleg en het parkeervrij maken van de Grote Markt werd het beeld ingehuldigd. Wie het voor het eerst ziet vindt het meestal een merkwaardigheid. Al voor kunstenaar Peter Rogiers de wedstrijd won en voor zijn arbre exotique 125.000 euro kreeg was er hommels, op de banken van de gemeenteraad. SAMEN wilde het niet op de Grote Markt, maar op het Stationsplein. Wat volgden waren discussies in de raadzaal, maar ook achteraf op café. Iedereen had van dan af een eigen mening over de palmboom!
Menig Dendermondenaar zag er de grap van in. Want, een cafébaas zou die daar wel om een of andere bizarre reden hebben geplaatst. Een echt kunstwerk kon dat toch niet zijn? En het is een feit: meermaals vroegen Dendermondenaars zich af hoe zo’n boom kan gedijen in ons klimaat. In het conservatieve, christelijke stadscentrum, met haar verder statige gebouwen met een rijke geschiedenis. Elk jaar gaat de Coconut tijdens de kermisweek met verlof. Hij wijkt dan vooral voor de reuzenommegang Katuit. En eens om de tien jaar mag hij langer met vakantie, omdat het peird dan buiten komt. In 2010 vonden de heel wat stedelingen dat het bronzen werk best niet meer op de Markt terugkwam, wegens veel te lelijk.
De Coconut is dus tot spijt van wie het benijdt op zijn minst een bekende Dendermondenaar. Ook tot ver buiten de stads- en zelfs landsgrenzen kent men het exotische kunstwerk. Dagjestoeristen gaan er wat graag mee op de foto, in de schaduw van het belfort. In de Ros Beiaardstad neemt men de palmboom graag op de korrel. Zo bracht poppentheater Kalleke Step er meerdere voorstellingen over in het seizoen 2011-12. Zij vonden het toen een magische boom. Ook in het satirische De Klaptand passeerde de palmboom al meermaals. Volgens hun redactie verdiende het bronzen beeld een tafereel in Katuit. Kunstenaar Peter Rogiers bleef er al die tijd rustig onder. “Mensen interpreteren een werk zoals ze zelf willen, ik voel me niet geroepen om mijn wil op te leggen. Maar door me centraal op te stellen en te appelleren aan een zekere openheid bij de toeschouwer, oogst ik meer reactie dan wanneer ik heel nadrukkelijk een beeldenstormer zou zijn. Je kan mijn werk enkel begrijpen vanuit een abstract standpunt: vanuit vorm, massa en psychologie. Vanuit instinct. Veel geëngageerde kunst kan je enkel begrijpen vanuit een politieke of maatschappelijke context. Neem die context weg en het werk blijft vaak niet overeind”, volgens de kunstenaar in de brochure van het Middelheim rond zijn soloproject Cluster in 2016.
De forse boom kende ook al wat tegenslag. In 2014 raakten sokkel en de bronzen bladeren beschadigd. Met hulp van de kunstenaar werd de Coconut weer opgelapt. Twee jaar later werd er aan Peter Rogiers een expo gewijd in het Middelheim in Antwerpen. Speciaal voor het soloproject maakte hij zeventien nieuwe werken. Ook de Coconut verhuisde en werd er aan iedereen getoond. “De sleutel tot mijn werk zijn de opeenvolging van gezichtspunten. De toeschouwer moet om het werk heen lopen om alle perspectieven aan elkaar te rijgen”. (Peter Rogiers in gesprek met Sara Weyns in tentoonstellingscatalogus: Peter Rogiers, ed. Sara Weyns, Lilly Wei, 2016, uitgeverij Hannibal). En dat is dus hoe we ook de Coconut moeten bekijken. Vanuit verschillende standpunten, door errond te wandelen. En ermee op de foto te gaan. De palmboom zal dus nog lang een attractie blijven voor Dendermonde.
